Mi naskiĝis en Lutherstadt (»Luther-urbo«-) Wittenberg, kiu tiam kaj nun apartenas al la lando Saksio-Anhalto, kaj loĝis tie en la kvartalo Lerchenberg-Siedlung ĉe la norda rando de la urbo.
Nian panon ni aĉetis ĉe bakisto, kies nomon mi ne scias, en iom pli suda kvartalo Friedrichstadt. Ĝi ne estis tro malproksime, eble en distanco de unu kilometro. Havante aĝon de ĉirkaŭ kvin jaroj, mia
patrino ofte sendis min aĉeti panon. Tiu pano estis bongusta, ĝi odoris apetitige, kaj la krusto de la pano … nu, vi eble scias, ke la gusto de pano devenas de la krusto. Kiam mi venis hejmen, unu ekstremo de la pano
ne plu havis kruston.
Poste ni transloĝiĝis al urbeto ĉe Berlin. Miaj gefratoj estis plenkreskintaj, »ekster la hejmo«, kiel oni nomis tion. Mi estis la postrestinta filo. Miaj gepatroj havas grandan ĝardenon ĉirkaŭ
dometo, kaj mia patrino rikoltis terpomojn, salaton, tomatojn. Pomoj kaj ĉerizoj kreskis sur niaj arboj. Grosojn, fragojn, ruĝajn kaj nigrajn ribojn ni plukis per la mano kaj tuj metis en la buŝon. Karotojn kaj rafanetojn
ni tiris el la tero, iomete lavis kaj manĝis ilin. Kokoj donis ovojn.
Kiam mi nuntempe iras en la vendejon, mi ne komprenas, kiom kostas kilogramo da ĉerizoj. En mia junaĝo mi ricevis ilin senpage el nia ĝardeno. Legomoj kaj fruktoj kreskas ĉie en nia lando.
Mi ne scias, ĉu hodiaŭ en Eŭropo vivas junaj homoj, kiuj opinias simplan panan kruston aparta bongustaĵo. Same mi ne scias, ĉu ekzistas pano, kiu ankoraŭ estas tiel bongusta.
De tempo al tempo mi interparolas kun samaĝanoj pri tiuj forgesitaj manĝaĵoj. Ekzistas multaj tiaj. Ĉu vi jam manĝis salitan buterpanon kaj simplan pomon? Aŭ panon kun butero kaj mustardo? Kiam vi lastfoje manĝis
je tagmezo terpomojn kun butero kaj Leberwurst-kolbaso?
Ankaŭ en Norda Frislando tradiciaj manĝaĵoj estas ŝatataj. Tipa vintra plado estas verda krispa brasiko (Grünkohl) kun rostitaj terpomoj, porkkapa viando (Schweinebacke), kolbaso (Rauchenden/Mettwürste) kaj rostita, peklita porkaĵo (Kassler).
